YBĐT – Không phải ngẫu nhiên mới đây Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) lại có Công văn khẩn yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm, ngăn chặn việc nhân, nuôi ốc bươu vàng.
Việc rộ lên phong trào bắt ốc bươu vàng bán cho thương lái, đặc biệt là thương lái mua ốc bươu vàng với giá cao, khiến chính quyền không ít tỉnh, thành trong cả nước lo ngại nông dân lén lút nhân nuôi ốc bươu vàng để bán. Tình trạng này nếu không kịp thời ngăn chặn thì hiểm họa cho sản xuất nông nghiệp sẽ là điều khó tránh.
Mặc dù trên địa bàn tỉnh Yên Bái chưa xuất hiện thương lái thu mua ốc bươu vàng, nhưng rộ lên ở các vùng nông thôn đồng bằng sông Cửu Long, hay gần hơn là các vùng nông thôn lân cận Thủ đô Hà Nội, người dân cũng đang đổ xô đi bắt và thu mua ốc bươu vàng bán cho thương lái. Ốc bươu vàng được thu mua sống, rồi phân loại để sơ chế lấy thịt.
Lạ một điều là thương lái còn thu mua cả trứng ốc bươu vàng đập dập. Không ai biết người ta thu mua ốc bươu vàng để làm gì, cũng như gần đây hiện tượng thương lái Trung Quốc ồ ạt thu mua đỉa. Chỉ biết rằng nhu cầu tiêu thụ thứ hàng này là rất lớn và cơ hội kiếm lời không nhỏ, khiến người dân vì tham cái lợi trước mắt mà quên đi hậu hại nhãn tiền. Nạn thu mua đỉa chưa làm người ta hết hoài nghi vì những mục đích sử dụng không rõ ràng của thương lái Trung Quốc thì phong trào thu mua ốc bươu vàng lại rộ lên là điều mà tất cả bà con nông dân nên cảnh giác.
Không ai dám chắc hiệu ứng của phong trào thu mua ốc bươu vàng một ngày không xa lại không lan đến các vùng thôn quê của Yên Bái khi ốc bươu vàng cũng đang có và có không ít ở các địa phương trong tỉnh. Nhiều chuyên gia cho rằng, việc thương lái thu mua ốc bươu vàng để xuất khẩu sang Trung Quốc cần được xem xét cẩn thận, nếu không sẽ gây hậu quả khôn lường.
Thực tế câu chuyện về “đại dịch” ốc bươu vàng từng xảy ra cách đây 2 năm tại một số địa phương trên cả nước là một bài học đắt giá. Khi cơn “sốt” thu mua ốc bươu vàng đang lan rộng, chính quyền nhiều địa phương lo ngại, người nông dân sẽ… đào ao nuôi ốc bươu vàng. Và khi thương lái Trung Quốc không thu mua nữa như đã từng không thu mua đỉa, rùa tai đỏ…, hậu quả gây ra sẽ là rất lớn, trong đó sản xuất nông nghiệp sẽ phải đối mặt với những thiệt hại nặng nề.
Ốc bươu vàng là loài sinh vật ngoại lai gây hại nguy hiểm đối với lúa và một số cây trồng dưới nước ở Việt Nam. Vì vậy, ngành chức năng cần có biện pháp kiểm soát chặt chẽ các hành vi tiềm ẩn nguy cơ phát tán loài sinh vật gây hại này.
Bộ NN&PTNT trong Công văn khẩn mới nhất đề nghị chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các sở NN&PTNT tăng cường thanh tra, kiểm tra, phát hiện và xử lý nghiêm vi phạm của các tổ chức, cá nhân có hành vi nhân nuôi, vận chuyển, phát tán ốc bươu vàng, đặc biệt nghiêm cấm việc nhân nuôi ốc bươu vàng. Nếu phát hiện không chỉ xử phạt vi phạm hành chính mà còn buộc phải tiêu huỷ theo quy định.
UBND các tỉnh cũng cần chỉ đạo các cơ quan thông tin đại chúng tại địa phương và chính quyền cấp huyện, xã phối hợp với các đoàn thể tăng cường công tác tuyên truyền để người dân hiểu rõ tác hại của ốc bươu vàng và các hành vi làm tăng nguy cơ phát tán, thực hiện nghiêm những quy định của pháp luật về bảo vệ và kiểm dịch thực vật có liên quan; khuyến khích người dân phát hiện vi phạm để báo cho chính quyền địa phương và tham gia giám sát việc xử lý vi phạm.
Để tránh những nguy cơ làm tổn hại đến sản xuất nông nghiệp, ngay từ bây giờ, khi mà nạn thu mua bán ốc bươu vàng còn chưa kịp tràn đến địa phương, bên cạnh các biện pháp tuyên truyền ngăn ngừa và phòng chống kịp thời của chính quyền cũng như các ngành chức năng, mỗi người dân cần nâng cao trách nhiệm và ý thức cảnh giác, không vì cái lợi cá nhân trước mắt làm nguy hại đến lợi ích chung của cộng đồng.
Phạm Minh